Από Το ποδόσφαιρο είναι παιχνίδι λαθών: παίζεις στη βάση συγκεκριμένων αρχών, ώσπου να αναγκάσεις τον αντίπαλο να υποπέσει σε κάποιο τεχνικό ή τακτικό σφάλμα και να σκοράρεις. Υπάρχουν, άραγε, θέσεις, χώροι ή συνθήκες όπου ο αντίπαλος δε μπορεί ούτως ή άλλως να αντιδράσει και να σώσει ένα γκολ; Κάποιοι προπονητές φαίνεται πως έχουν βρει έναν…
Ο «διάδρομος της αβεβαιότητας» είναι αυτήν τη στιγμή ο χώρος όπου, αν καταφέρεις να στείλεις σωστά τη μπάλα και να πετύχεις καλή κίνηση του συμπαίκτη σου, τότε μάλλον δε χρειάζεται να περιμένεις λάθος του αντιπάλου. Το μόνο που θέλεις, αν η μπάλα πάει στον «διάδρομο», είναι να μην χάσει ο επιθετικός το εύκολο γκολ. Παίκτες ανά τα χρόνια έστελναν πάντα τη μπάλα εκεί, αλλά ποτέ άλλοτε όσο σήμερα η πρόθεση δεν ήταν τόσο συγκεκριμένη και έντονη.
Τι είναι ο «διάδρομος της αβεβαιότητας»; Πρόκειται για τον χώρο μεταξύ της τελευταίας γραμμής άμυνας (συνήθως των αμυντικών, είτε είναι τέσσερις είτε πέντε) και του τερματοφύλακα. Σε περίπτωση που η μπάλα φτάσει εκεί και, αν η απόσταση των αμυντικών από τον τερματοφύλακα τους είναι αρκετή όση χρειάζεται, προκαλείται μια «αβεβαιότητα» τόσο στους αμυντικούς όσο και στον τερματοφύλακα, ένας προβληματισμός για το αν πρέπει να πάνε στη μπάλα ή να την αφήσουν ο ένας για τον άλλο. Αυτό, φυσικά, δίνει ένα μεγάλο πλεονέκτημα στον επιτιθέμενο.
Προφανώς, οι άμυνες δεν κάθονται μπροστά στον τερματοφύλακα τους μόνο και μόνο για να απαλείψουν τον «διάδρομο της αβεβαιότητας». Όταν ο αντίπαλος επιτίθεται από τον άξονα, χρειάζεται εξαιρετική κάθετη κίνηση, εκτέλεση πάσας και timing για να μην προλάβουν ούτε αμυντικοί ούτε τερματοφύλακας μια κάθετη πάσα σε φάση οργανωμένης άμυνας (προφανώς οι πιθανότητες επιτυχίας για τους επιτιθέμενους αλλάζουν σε περίπτωση ανισορροπίας, αντεπίθεσης κλπ). Ωστόσο, υπάρχει μια ιδανική θέση από την οποία μπορεί να φέρει κανείς τη μπάλα στον «διάδρομο της αβεβαιότητας» ανά πάσα στιγμή: σέντρα από πλάγια διαγώνια θέση. Ελάτε να γνωρίσουμε τον Κέβιν ντε Μπρόινε.
Οι σέντρες ήταν ανέκαθεν ένας τρόπος να φτάσουν οι ομάδες σε τελικές προσπάθειες, όμως σύγχρονοι προπονητές όπως ο Πεπ Γκουαρντιόλα αντιλήφθηκαν νωρίς ότι τα ποσοστά επιτυχίας δεν είναι δα και τεράστια. Όπως και με την εκτέλεση ενός σουτ, μια σέντρα χωρίς προϋποθέσεις είναι μια άχρηστη σέντρα. Και ποιες είναι οι καλύτερες προϋποθέσεις για μία σέντρα;
Βάσει ερευνών του πρόσφατου παρελθόντος, που εξήγαγαν συμπεράσματα από μεγάλα τουρνουά όπως τα Παγκόσμια Κύπελλα, οι σέντρες με τα μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας γίνονται σε συνθήκες αντεπίθεσης, προφανώς. Τι γίνεται, όμως, στο οργανωμένο παιχνίδι; Φυσικά, όταν ένας μπακ εκτελεί σέντρα «στημένος», με αντίπαλο μπροστά, είναι αμφίβολο ακόμη και αν θα περάσει τη μπάλα από το «εμπόδιο», αλλά συνήθως είναι οργανωμένη και η αντίπαλη άμυνα εντός της περιοχής της. Έπειτα, έχουμε τη λεγόμενη «inswinging» σέντρα, δηλαδή με φάλτσα προς την εστία (από δεξιά με αριστερό πόδι και από αριστερά με δεξί πόδι). Λόγω της φοράς της μπάλας, έχει παρατηρηθεί ότι τέτοιες σέντρες αποτελούν συχνότερα λεία των αμυντικών ή του τερματοφύλακα που πείθεται από τα φάλτσα και βγάινει για να διώξει ή να μπλοκάρει. Επίσης, ο επιθετικός έχει λιγότερο χρόνο να φτάσει στη μπάλα και χρειάζεται να κάνει περισσότερα μέτρα από την πλάτη του αμυντικού που τον μαρκάρει (γι’ αυτό και αυτού του τύπου η σέντρα έχει περισότερη επιτυχία όταν η αμυντική γραμμή είναι αρκετά ψηλά τραβηγμένη). Η απάντηση είναι οι «outswinging» σέντρες, δηλαδή με το πόδι της πλευράς. Η σέντρα που έχει τελειοποιήσει ο Κέβιν ντε Μπρόινε και έχει σώσει τη Μάντσεστερ Σίτι πολλάκις από δύσκολες καταστάσεις.
Με στόχευση πάντα στον «διάδρομο της αβεβαιότητας», η «outswinging» σέντρα έχει τα κορυφαία αποτελέσματα. Μάλιστα, το τρικ της Σίτι με βάση το οποίο συνήθως ο winger της δεξιάς πλευράς κάνει πρώτα πίσω πάσα προς τον Ντε Μπρόινε, βοηθά ώστε η αμυντική γραμμή να παραπλανηθεί και να κάνει βήματα προς τα έξω, μεγαλώνοντας τον χώρο στην πλάτη της, στον «διάδρομο της αβεβαιότητας». Και τότε, συχνά σε πρώτο χρόνο χωρίς κοντρόλ, ο Ντε Μπρόινε θα στείλει τη μπάλα τηλεκατευθυνόμενη εκεί που πρέπει, μισό γκολ.
Η στόχευση στον «διάδρομο της αβεβαιότητας» με το πόδι της πλευράς φαίνεται πως έχει γίνει μόδα. Όλο και περισσότερα γκολ στα διεθνή και εγχώρια πρωταθλήματα έρχονται με αυτόν τον τρόπο. Και δε χρειάζεται μόνο το πόδι της πλευράς, αλλά και τα φάλτσα της πλευράς. Για παράδειγμα, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο αν είσαι ο δεξιοπόδαρος Μόντριτς και κάνεις την ίδια σέντρα από τα αριστερά μεν, με εξωτερικά φάλτσα δε, στο πρόσφατο Ρεάλ – Τσέλσι…
Για να μην υπερφορτώσουμε το άρθρο με οπτικοακουστικό υλικό, αν θέλετε μπορείτε να ψάξετε πρόσφατους αγώνες στα μεγάλα πρωταθλήματα ή απλώς να ψάξετε την πρόθεση των ποδοσφαιριστών στους αγώνες που θα δείτε από δω και στο εξής.
Αλλά ας μην πάμε πολύ μακριά, δείτε τι συμβαίνει και στα ελληνικά γήπεδα…
Παναθηναϊκός – ΠΑΟΚ 2-1: Στο 34′, ο Παλάσιος στέλνει τη μπάλα εκεί όπου η «αβεβαιότητα» κάνει τον Πασχαλάκη και Σάστρε να διστάσουν προ του Αϊτόρ που σκοράρει το 1-0…
ΠΑΣ Γιάννινα – ΑΕΚ 2-3: Οι συνθήκες υπό τις οποίες κάνει τη σέντρα στις καθυστερήσεις ο Σάλιακας, θέτουν εκτός φάσης οπωσδήποτε τον Τζαβέλλα. Ακόμη και στο πρώτο κοντρόλ του δεξιού μπακ του ΠΑΣ, ο «διάδρομος της αβεβαιότητας» είναι τεράστιος και ο Περέα δείχνει να ξέρει την κίνηση που πρέπει να κάνει. Ο Σάλιακας παίρνει το κοντρόλ και σεντράρει σε δεύτερο χρόνο, αλλά η άμυνα της ΑΕΚ είναι σε δύσκολη θέση κόντρα σε αυτήν την outswinging σέντρα και στην κατά μέτωπο κίνηση των Ηπειρωτών στην περιοχή της. 2-3.
Ολυμπιακός – ΠΑΟΚ 1-1 (Κύπελλο): Άλλο πόδι, αλλά με ανάποδα φάλτσα η σέντρα θεωρείται και τώρα outswinging. Ο Σβαμπ στέλνει με μαγικό τρόπο τη μπάλα στον «διάδρομο της αβεβαιότητας» της άμυνας του Ολυμπιακού και η δουλειά των Ολιβέιρα – Τσόλακ είναι, έπειτα, απλή. Σημαντικό στοιχείο στη φάση αυτή ότι ο Σβαμπ υποδέχτηκε μια πάσα από τον Λύρατζη που είχε κατεύθυνση προς τα πίσω και, χάρη στην οποία, η άμυνα του Ολυμπιακού «τραβήχτηκε» μερικά βήματα πιο ψηλά, μεγαλώνοντας τον διαθέσιμο «διάδρομο της αβεβαιότητας» στην πλάτη της.
Συμπέρασμα; Η τάση της outswinging σέντρας στον «διάδρομο της αβεβαιότητας» δεν δημιουργείται τυχαία. Οι συνθήκες δείχνουν πως αν καταφέρεις να στείλεις σωστά τη μπάλα στον συγκεκριμένο χώρο, έχεις φτιάξει μισό γκολ.
Σχόλια